Κωνσταντίνος Βήτα: «Η μουσική λειτουργεί πέρα από τον χρόνο»

Πώς προέκυψε η ανάγκη για αυτές τις δύο συναυλίες;

«Ήταν μια ιδέα της Αφροδίτης Παναγιωτάκου από τη Στέγη. Θέλαμε να φτιάξουμε κάτι για το πρώιμο ρεμπέτικο, την εποχή 1927 ως και 1948. Φυσικά είναι ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο και άπειρα τα τραγούδια εκείνης της εποχής. Έκανα μια έρευνα για την περίοδο εκείνη από άρθρα που βρήκα και ξαναδιάβασα το βιβλίο της Gail Holst "Road to Rembetika" το οποίο είχα από την εποχή που ήμουν φοιτητής στη Μελβούρνη. Μου το είχαν δώσει κάποιοι φίλοι της εκεί. Στην αρχή δεν ήξερα πώς να το αγγίξω αυτό το θέμα, άκουσα πολλά τραγούδια και μετά κατέληξα στις δύο αυτές γυναικείες μορφές που τραγούδησαν ρεμπέτικο και παραδοσιακά. Έφτιαξα μια λίστα από τραγούδια και άρχισα να τα διαβάζω προσπαθώντας να βρω δικά μου βιώματα ώστε να τα φέρω μέσα μου και να τα επικοινωνήσω. Είναι μια επιλογή από τραγούδια που είπαν η Παπαγκίκα και η Μπέλλου. Οι ήρωες στα τραγούδια αυτά είναι άνθρωποι που διακατέχονται από ένα πάθος, από συναισθηματικές επιλογές που τους έφεραν σε δύσκολες καταστάσεις, βιώνουν τον πόνο, τη χαρά μέσα από στίχους που έχουν έναν διαφορετικό τρόπο, εννοώ τη γραφή, την ποίηση. Εκεί στάθηκα πολύ, είναι τραγούδια ερωτικά, για μοναξιά, για ανεκπλήρωτες αγάπες, για χαράματα, ένας κόσμος που αγγίζει την εποχή μας, μια και η παρακμή είναι συνυφασμένη με τον πολιτισμό».

Γιατί επέλεξε τις δύο αυτές ερμηνεύτριες;

«Οι δύο γυναίκες αυτές δεν έχουν τίποτε κοινό μεταξύ τους. Η Παπαγκίκα έζησε και πέθανε στη Νέα Υόρκη ηχογραφώντας τραγούδια παραδοσιακά και ελάχιστα ρεμπέτικα και η Μπέλλου έζησε και τραγούδησε πολλές δεκαετίες στην Αθήνα. Προσπάθησα να φτιάξω μια ιστορία μέσα από αυτά τα τραγούδια που είπαν, να βρω ένα χρώμα μουσικό, έναν ήχο, μια δόνηση όπου θα μπορούσαν και οι δύο να ενωθούν. Μου αρέσουν τα πράγματα που δεν συνδέονται, είναι από μόνο του αυτό μουσική. Πήρα βασικά ηλεκτρικά όργανα και έφτιαξα μουσική για ένα ηλεκτρικό κουαρτέτο. Χρησιμοποίησα βασικές μελωδίες, τον βασικό πυρήνα και τον τοποθέτησα σε ένα ξένο περιβάλλον, κάτι σαν μια παλιά καρδιά που μπαίνει σε ένα νέο σώμα. Μια μεταμόσχευση, θα μπορούσε κάποιος να πει».

Τι μπορεί να πει πλέον το ρεμπέτικο στις σημερινές γενιές; Και επίσης τι λέει σε εκείνον;

«Ο άνθρωπος πάντα είναι ίδιος, απλά αλλάζει ρούχα και κάποια στερεότυπα μέσα στις εποχές. Χαρακτηρίζεται από τα λάθη του, από τις επιλογές του, από τα συναισθήματά του, τα στοιχεία που προβάλλει. Στα τραγούδια που επέλεξα δεν βρίσκει κάποιος κενό, κάποιο χάσμα γενεών, η μουσική λειτουργεί πέρα από τον χρόνο. Ο πόνος, η θλίψη, η χαρά, η αγάπη είναι το ίδιο ακριβώς σε κάθε εποχή, δεν συνέβη τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερο τότε. Αυτό που ζούμε με το Προσφυγικό θυμίζει την καταστροφή της Σμύρνης. Το ίδιο νιώθουν και αυτοί οι άνθρωποι μέσα τους βλέποντας το σπίτι τους να καίγεται, τρέχοντας σε έναν άγνωστο δρόμο».
Πηγή: Βήμα