Θεοφανία Παπαθωμά στο gossip-tv: Ήταν πάλη μέχρι να καταλάβω πού ανήκω και πώς πρέπει να το εκφράσω
Η Θεοφανία Παπαθωμά είναι μία από τις πιο χαρισματικές και πολυδιάστατες παρουσίες του ελληνικού θεάτρου και της τηλεόρασης. Με σπάνια σκηνική παρουσία, ερμηνευτικό βάθος και ένα βλέμμα που μαγνητίζει, έχει καταφέρει να ξεχωρίσει σε κάθε της ρόλο, είτε πρόκειται για δραματικά έργα είτε για πιο σύγχρονες, απαιτητικές παραγωγές.
Η καλλιτεχνική της διαδρομή χαρακτηρίζεται από τόλμη, ποιότητα και συνέπεια, ενώ η ικανότητά της να ενσαρκώνει ρόλους με εσωτερική ένταση και αυθεντικότητα την καθιστά σημείο αναφοράς στο ελληνικό υποκριτικό στερέωμα. Δεν είναι τυχαίο πως κάθε της εμφάνιση συνοδεύεται από το σεβασμό κοινού και κριτικής.
Με βαθύ σεβασμό στην ιστορική μνήμη και με μια εσωτερική “φλόγα” που διακρίνει τις σπουδαίες ερμηνείες, η Θεοφανία Παπαθωμά επέστρεψε στη σκηνή με μια παράσταση-φόρο τιμής σε μία από τις πιο εμβληματικές μορφές της ελληνικής ιστορίας και τέχνης, τη Σοφία Βέμπο. Η «φωνή της νίκης» ζωντανεύει ξανά μέσα από την ευαίσθητη, μεστή και ουσιαστική ερμηνεία της Θεοφανίας Παπαθωμά, η οποία όχι μόνο υποδύεται, αλλά ουσιαστικά γίνεται η Σοφία Βέμπο, μελετώντας εις βάθος τη ζωή, την ψυχοσύνθεση και την προσφορά της στην Ελλάδα.
Η σπουδαία ηθοποιός, με αφορμή την παράστασή της με τίτλο «Σοφία Βέμπο – Η Μεγάλη Ελληνίδα», που έκανε πρεμιέρα στις 26 Οκτωβρίου στο θέατρο Coronet, μιλά αποκλειστικά στο gossip-tv για όλα. Aπό την προετοιμασία και τη σκηνοθεσία μέχρι το προσωπικό της βίωμα σε σχέση με τη Σοφία Βέμπο, αλλά και τον διαχρονικό ρόλο του θεάτρου στην κοινωνική αφύπνιση. Αποδεικνύει μέσα από τα λόγια της πως η Τέχνη, όταν συναντά την αλήθεια, μπορεί να γίνει όχημα μνήμης, συγκίνησης και βαθιάς σύνδεσης με τις ρίζες μας.
Η συνέντευξη που ακολουθεί είναι μια εκ βαθέων κατάθεση ψυχής από μια καλλιτέχνιδα που γνωρίζει πώς να αφουγκράζεται το παρελθόν και να το φέρνει δυναμικά στο σήμερα, με αξιοπρέπεια, πάθος και καλλιτεχνική αρτιότητα. Ένα σπάνιο έργο και μια σπουδαία στιγμή για τη Θεοφανία Παπαθωμά και το ελληνικό θέατρο.
Τι σας ώθησε να αναλάβετε το δύσκολο ρόλο της Σοφίας Βέμπο, μιας τόσο εμβληματικής προσωπικότητας της ελληνικής ιστορίας και μουσικής;
Η φωνή της Σοφίας Βέμπο ηχεί στα αυτιά μου από τη μικρή ηλικία. Την άκουγε ο πατέρας μου κι έτσι τη γνώρισα νωρίς. Από τότε με άγγιζε η φωνή της, μου δημιουργούσε μια ψυχική ανάταση, όπως και στους περισσότερους, αυτό είναι και το μυστικό της επιτυχίας της. Αγαπώ τη Σοφία Βέμπο και την αισθάνομαι σαν ένα πολύ κοντινό μου πρόσωπο. Η προσφορά της στην Ελλάδα ήταν μεγάλη. Της αξίζει να ζει στη μνήμη μας αιώνια.
Πώς προετοιμαστήκατε, τόσο υποκριτικά όσο και ψυχολογικά, για να ενσαρκώσετε αυτή τη γυναίκα-σύμβολο της αντίστασης και της τέχνης;
Μελέτησα τη ζωή της από διάφορες πηγές και κυρίως από το βιβλίο του Βασίλη Τραιφόρου του ανιψιού της, που είναι εμπεριστατωμένο και λεπτομερές. Τη γνώρισα έτσι καλύτερα κι άρχισα σιγά σιγά να φτιάχνω το ψυχογράφημά της. Να ανακαλύπτω τα μυστικά της. Να καταλαβαίνω τί θέλει να μας πει από τη ζωή της. Έτσι κάθισα κι έγραψα το κείμενο. Ήθελα να κάνω μια παράσταση που να της αξίζει, να είναι ανάλογη του ήθους και της ποιότητάς της. Να τη γνωρίζουμε καλύτερα μέσα από αυτήν. Κυρίως ήθελα να την τιμήσω και να την ευχαριστήσω για όλα αυτά που πρόσφερε στην πατρίδα μας και στους Έλληνες.
Ποιες ήταν οι πιο συγκινητικές στιγμές για εσάς επί σκηνής;
Η πιο συγκινητική στιγμή για μένα είναι η προσωπική εξομολόγηση της στο τέλος, που μας αποκαλύπτει την ψυχή της.
Με συγκινεί η Σοφία Βέμπο, νιώθω δέος, μπροστά στο μεγαλείο της Τέχνης της
Η παράσταση στηρίζεται και στο βιβλίο του Βασίλη Τραιφόρου. Πόσο σημαντική ήταν ιστορική έρευνα για το έργο σας;
Είναι ένα πολύ ωραίο βιβλίο για όποιον θέλει να μάθει για τη ζωή αυτής της μεγάλης Ελληνίδος και τον έρωτα της ζωής της, το Μίμη Τραιφόρο. Η έρευνα είναι το παν από κει ξεκινάνε όλα. Η πληροφορία είναι το θεμέλιο, μας βοηθά να χτίσουμε το ρόλο.
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσει στο κοινό μετά το τέλος της παράστασης;
Η Σοφία Βέμπο είναι μια Γυναίκα σύμβολο! Συμβολίζει την γενναιοψυχία, την αυτοθυσία, τη φιλανθρωπία, την αγάπη για την πατρίδα και τους ανθρώπους, την αγάπη για την τέχνη, το ήθος. Τα σύμβολα πρέπει να ζουν αιώνια γιατί αυτά μας οδηγούν. Το μήνυμα είναι ότι η ζωή αποκτά νόημα όταν τη ζεις πρώτα για τους άλλους, όπως έκανε η Σοφία Βέμπο.
Πώς νιώθετε που υποδύεστε μία γυναίκα που τόλμησε να σταθεί απέναντι στον κατακτητή και να γίνει η «φωνή της νίκης»;
Με συγκινεί η Σοφία Βέμπο, νιώθω δέος, μπροστά στο μεγαλείο της Τέχνης της, στο ταλέντο της, στη μεγάλη αυτή ψυχή που είχε για όλους. Είμαι πολύ χαρούμενη που θα γίνω το όχημα για να ξαναζωντανέψει. Κι έχουμε μαζί μας και τη Χρυσούλα Στεφανάκη και τη μοναδική φωνή της για να τραγουδήσει τα ωραιότερα τραγούδια της, όπως πρέπει.
Η αληθινή Τέχνη είναι τροφή της ψυχής, είναι εκπαίδευση, φυσικά και συμβάλλουν στην αύξηση της συνειδητότητας
Πώς επιλέξατε να σκηνοθετήσετε και να ντύσετε τους χαρακτήρες ώστε να αποτυπωθεί η εποχή του '40-’50 τόσο ζωντανά;
Με αλήθεια. Απλά κι όμορφα. Έτσι όπως εξυπηρετεί το έργο, για να το κατανοήσουμε, να μας μείνουν ωραίες εικόνες, μια καλή ανάμνηση, να μας δώσει ότι καλό έχει.
Ποιο είναι το αγαπημένο σας τραγούδι της Σοφίας Βέμπο που ερμηνεύετε στην παράσταση και γιατί;
Ποιο άλλο; Το «παιδιά της Ελλάδος», ο Ύμνος. Το τραγουδάμε όλοι μαζί.
Τι σημαίνει για εσάς προσωπικά να αναβιώνετε τη μνήμη των ηρώων μέσω του θεάτρου;
Το θέατρο είναι παιδεία, είναι τροφή για την ψυχή και την οντότητα του ανθρώπου. «Θα με θυμούνται; Αναρωτιέται η Σοφία Βέμπο. «Όλοι. Έχουμε χρέος να θυμόμαστε τους ήρωες!» Είναι η απάντηση. Είναι ένα συγκινητικό έργο, με τις αστείες του στιγμές. Θα γελάσουμε , θα κλάψουμε, θα μάθουμε και θα φύγουμε με την ψυχή γεμάτη. Κι εμείς που το παίζουμε κι αυτοί που θα το δουν.
Πώς βλέπετε σήμερα το ρόλο του θεάτρου στην κοινωνία μας, ειδικά σε μια εποχή με τόσες προκλήσεις και αλλαγές;
Είναι παρήγορο κι αισιόδοξο που στην Ελλάδα γίνονται τόσες πολλές θεατρικές παραστάσεις κι οι περισσότερες χωρίς ιδιαίτερη βοήθεια από πουθενά. Το θέατρο είναι σανίδα σωτηρίας στους δύσκολους καιρούς γιατί σου θυμίζει ότι είσαι άνθρωπος , αν έχει τύχει και το έχεις ξεχάσει…
Πιστεύετε ότι η τέχνη και η θεατρική δημιουργία μπορούν να συμβάλουν στην αλλαγή της κοινωνικής συνείδησης;
Η αληθινή Τέχνη είναι τροφή της ψυχής, είναι εκπαίδευση, φυσικά και συμβάλλουν στην αύξηση της συνειδητότητας.
Όταν το σύγχρονο θέατρο επιστρέφει σε τέτοια έργα, ανανεώνει τη σύνδεση του κοινού με την ιστορική συνείδηση
Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχετε αντιμετωπίσει στην καριέρα σας και πώς την ξεπεράσατε;
Ηταν η εσωτερική πάλη μέχρι να καταλάβω πού ανήκω και πώς πρέπει να το εκφράσω.
Ποια είναι η σχέση σας με τους ρόλους που υποδύεστε; Πόσο επηρεάζουν την προσωπικότητά σας;
Η ζωή μου συμβαδίζει με τους ρόλους μου γι’ αυτό τους επιλέγω πολύ προσεκτικά για να μην έχω παρενέργειες…
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να δώσετε στους νέους ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν με το θέατρο ή γενικά με την τέχνη;
Το να θέλεις να ασχοληθείς με το θέατρο ή με την Τέχνη γενικότερα είναι μονόδρομος. Κανείς δεν μπορεί να σε συμβουλεύσει να το κάνεις ή να μην το κάνεις. Αυτό που πρέπει να κάνει κάποιος που έχει επιλέξει αυτόν τον δρόμο είναι να βρει το μοναδικό του τρόπο έκφρασης. Να μην αργεί.
Πόσο σημαντική είναι η ιστορική μνήμη και η σύνδεση με τις ρίζες μας μέσα από το θέατρο;
Η ιστορική μνήμη και η σύνδεση με τις ρίζες μας είναι θεμελιώδης στο θέατρο, γιατί το θέατρο είναι εξ’ ορισμού φορέας μνήμης και συλλογικής ταυτότητας. Οι τραγωδίες και οι κωμωδίες των αρχαίων Ελλήνων δεν ήταν απλώς μορφές ψυχαγωγίας- ήταν ένας τρόπος να στοχαστούν πάνω στην πόλη, την ηθική, την εξουσία, τον πόλεμο, την μνήμη. Όταν το σύγχρονο θέατρο επιστρέφει σε τέτοια έργα, ανανεώνει τη σύνδεση του κοινού με την ιστορική συνείδηση. Η ιστορική και πολιτιστική μνήμη αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία χτίζεται η ταυτότητα ενός λαού. Το θέατρο επιτρέπει σε κάθε γενιά να επανερμηνεύει το παρελθόν, να το φέρνει στο παρόν και να το ξαναζεί μέσα από τα σώματα των ηθοποιών και τη συλλογική εμπειρία του κοινού. Έτσι η μνήμη αναβιώνει στη σκηνή.
