Ο Αρχιτσιγκούνης: Η ξεκαρδιστική κωμωδία του Καλοκαιριού στους κινηματογράφους
Ο βασιλιάς της γαλλικής κωμωδίας, Ντάνι Μπουν, πρωταγωνιστεί σε μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες της χρονιάς στη Γαλλία, μια ιστορία που σε προκαλεί να αγαπήσεις έναν... αρχιτσιγκούνη παρά την εμμονική -και ξεκαρδιστική- ενασχόλησή του με τα χρήματα που ξοδεύει.
Ο Φρανσουά είναι πέρα για πέρα τσιγκούνης. Το οποιοδήποτε έξοδο τον πανικοβάλλει, οι οικονομίες είναι γι’ αυτόν η απόλυτη ευτυχία, η αποταμίευση το νόημα της ζωής. Έχει οργανώσει την καθημερινότητά του έτσι ώστε να μην ξοδεύει ούτε ένα ευρώ παραπάνω απ’ ό,τι χρειάζεται - ακόμη κι όταν πραγματικά το χρειάζεται.
Οι ισορροπίες στην ολιγαρκή του ζωή, όμως, θα ανατραπούν τελείως όταν ερωτευτεί μια γοητευτική γυναίκα αλλά και όταν γνωρίσει την κόρη του, την ύπαρξη της οποίας αγνοούσε μέχρι σήμερα. Ο Φρανσουά αποφασίζει να κρύψει την εμμονή του με τις οικονομίες από τις δύο γυναίκες κι έτσι ξεκινά μια σειρά από ξεκαρδιστικά γεγονότα και γκάφες. Γιατί μπορεί τα ψέματα να είναι βολικά, αλλά μερικές φορές πρέπει να πληρώσεις το τίμημα. Ένα πολύ, πολύ υψηλό τίμημα...
Όταν αγαπάς, δεν υπολογίζεις τίποτα. Εκτός κι αν είσαι αρχιτσιγκούνης!
Ντάνι Μπουν. Ένας σταρ συνώνυμος με την κωμωδία και την εμπορική επιτυχία στη Γαλλία και όχι μόνο - εξάλλου, η τεράστια επιτυχία του «Είναι Τρελοί Αυτοί οι Βόρειοι!» τον έβγαλε πριν μερικά χρόνια έξω από τα στενά σύνορα της χώρας του και τον έκανε διεθνή σταρ. Αυτή τη φορά ο Μπουν αναλαμβάνει έναν ρόλο διαφορετικό από τους άλλους – γιατί μπορεί ένας κωμικός να ξέρει πώς να μας κάνει να τον αγαπήσουμε, αλλά πόσοι μπορούν να μας κάνουν να αγαπήσουμε έναν τόσο αφόρητα τσιγκούνη; Για τον Μπουν, βέβαια, αυτός ο ρόλος ήταν πολύ περισσότερο από μια απλή κωμική φιγούρα, όπως εξηγεί: «Αυτό που αγάπησα στον χαρακτήρα είναι η ανθρώπινη διάστασή του και το συναίσθημα που σου γεννά. Για μένα, μια καλή κωμωδία είναι μια ταινία που σε κάνει να γελάσεις αλλά και να συγκινηθείς. Μιλά για τον Φρανσουά και την τσιγκουνιά του, αλλά και την κοινωνία στην οποία ζει και τον τρόπο με τον οποίο όλοι μας βλέπουμε τους γύρω μας.Τι σημαίνει η γενναιοδωρία; Γιατί και πώς πρέπει να προσφέρουμε;».
Το αναπάντεχο βάθος αυτό έκανε τον ρόλο πιο ουσιαστικό και ζουμερό, όπως προσθέτει: «Μπορεί να γίνει λίγο ωμός και περίεργος, αλλά έτσι είναι η ζωή στη πραγματικότητα και αυτό κάνει την ταινία να μοιάζει τόσο κοντά στο πώς βιώνουμε τα πράγματα όλοι μας. Ο “Αρχιτσιγκούνης” έχει την ίδια βάση με τα παραμύθια: μέσα τους, ανάμεσα στις γραμμές, υπάρχει μια αρκετά δυνατή δραματική σύγκρουση... Νομίζω αυτό ωφελεί πολύ μια κωμωδία».
Συνοδοιπόρος του στη προσπάθεια αυτή ήταν ο σκηνοθέτης του, Φρεντ Καβαγιέ, γνωστός από τα θρίλερ “Όλα για Εκείνη”, “3 Ώρες Διορία” και “Λάθος στο Λάθος”. Παρά τις προηγούμενες επιτυχίες του, ο Καβαγιέ δεν ήταν αρχικά αυτονόητη επιλογή, αφού δεν είχε ποτέ στο παρελθόν καταπιαστεί με κωμωδία μεγάλου μήκους. Όπως εξηγεί και ο ίδιος, «όντως οι πρώτες τρεις ταινίες μου είναι διαφορετικές από τον “Αρχιτσιγκούνη” αλλά δε μου απαγόρευσα ποτέ να πειραματιστώ με την κωμωδία και ήταν συναρπαστικό να δοκιμάσω ένα είδος που δεν είχα δουλέψει στο παρελθόν. Απλώς περίμενα το κατάλληλο θέμα... Είναι ένα είδος που αγαπώ πολύ και έχω δουλέψει στις μικρού μήκους μου. Όσοι με ξέρουν καλά, εξεπλάγησαν όταν με είδαν να κάνω θρίλερ με την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία μου, θεωρούσαν ότι φυσικός μου χώρος είναι η κωμωδία».
Για τον Μπουν, η σχετική απειρία του Καβαγιέ δεν ήταν ποτέ θέμα ανησυχίας: «Δε συνηθίζω να βάζω τους ανθρώπους σε κατηγορίες στις οποίες οφείλουν να παραμένουν για πάντα. Για μένα ο Φρεντ δεν είναι σκηνοθέτης θρίλερ ή κωμωδιών - είναι απλώς σκηνοθέτης! Θεωρούσα τον Φρεντ σπουδαίο σκηνοθέτη και το επιβεβαίωσα μόλις αρχίσαμε τη συνεργασία μας. Όταν ένας σκηνοθέτης έχει χαρακτήρα και όραμα, τον ακολουθώ. Ακόμη και όταν κάνει λάθος, ποιος νοιάζεται - έχουμε όλοι συμφωνήσει να κάνουμε μαζί την ταινία, άρα όλοι μαζί θα πρέπει να κάνουμε το άλμα!».
Το τελικό αποτέλεσμα δικαιώνει το ένστικτό του να εμπιστευτεί τον Καβαγιέ και να επιλέξει αυτήν την ξεκαρδιστική αλλά και σοφή τελικά ιστορία: «Την πρώτη φορά που είδα την ταινία, δεν είχε ολοκληρωθεί, όμως και πάλι με παρέσυρε το χιούμορ και η συγκίνηση. Παρόλο που χρειάστηκε να δουλέψω πάρα πολύ τους τελευταίους μήνες για να χωρέσω την ταινία στο πρόγραμμά μου, είμαι φοβερά χαρούμενος με το αποτέλεσμα. Είναι πολύ συγκινητικό όταν ακούω τον Φρεντ να μου λέει ότι ανυπομονεί να δει την ταινία με κοινό, ώστε να τους ακούσει να γελούν. Είμαι χαρούμενος για αυτόν, γιατί ξέρω ότι θα ακούσει πολλά γέλια!».
Συνάντηση με τον σκηνοθέτη ΦΡΕΝΤ ΚΑΒΑΓΙΕ
Πώς προσαρμόσατε το σενάριο του “Αρχιτσιγκούνη” για να είναι πραγματικά δικό σας;
Το αρχικό σενάριο είχε ήδη όλα τα βασικά της ιστορίας και τους απίστευτους μηχανισμούς τσιγκουνιάς του πρωταγωνιστή. Απλώς ζήτησα άδεια να το προσαρμόσω με τον δικό μου τρόπο, να κάνω αλλαγές στους διαλόγους και τη πλοκή. Ευτυχώς μου το επέτρεψαν και ένα μήνα μετά τους έφερα τη δική μου εκδοχή - ευτυχώς τους άρεσε πολύ!
Είχατε ήδη στο μυαλό σας τον Ντάνι Μπουν για τον ρόλο του Φρανσουά;
Ήθελα έναν ηθοποιό που να μπορεί να κάνει τους θεατές να γελούν, ακόμη και όταν παίζει κάποιον κακό ή αντιπαθή. Κανονικά ένας σπαγκοραμμένος δεν είναι ιδιαίτερα συμπαθής... Το όνομα του Ντάνι προέκυψε αρκετά νωρίς στη διαδικασία γιατί βρήκα πολύ ενδιαφέρον να παίξει έναν τέτοιο ρόλο. Με το που διάβασε το σενάριο, μας πήρε αμέσως και μας είπε ότι δέχεται το ρόλο, αλλά έχει ελεύθερο χρόνο τον Οκτώβριο - και ήταν Ιούλιος! Δύο μέρες αργότερα, αρχίσαμε τις προετοιμασίες ενώ ακόμη εγώ έγραφα το σενάριο...
Αυτή η πίεση ήταν τελικά πλεονέκτημα για εσάς ή πρόβλημα;
Με ανάγκασε να δουλέψω δύο φορές περισσότερο για να αναπληρώσουμε τον χαμένο χρόνο. Δουλέψαμε εννιά εβδομάδες σερί χωρίς ούτε ένα ρεπό - αλλά το καταδιασκέδασα! Και στον Ντάνι βρήκα έναν ενθουσιώδη συνεργάτη με φοβερή πειθαρχία και διάθεση για δουλειά, και αυτό με αποζημίωσε για το φόρτο εργασίας και το άγχος. Το να γυρίσω τη πρώτη μου κωμωδία με τον “πρωταθλητή” του είδους στη Γαλλία ήταν φοβερό.
Το ενδιαφέρον με την ταινία είναι ότι, πέρα από το βασικό της θέμα, καταφέρνετε να μιλήσετε για πιο σοβαρά θέματα όπως η πατρότητα και η οικογένεια, κάτι που σημαίνει ότι ο κεντρικός χαρακτήρας αποκτά μια συγκινητική πλευρά. Έπρεπε, λοιπόν, να τον ωθήσετε προς εκείνη την κατεύθυνση.
Φυσικά, αλλά ήταν ένας ανοιχτός και ίσος διάλογος. Αυτό που άρεσε στον Ντάνι ήταν το γεγονός ότι η ιστορία, που είναι ουσιαστικά μια κωμωδία, σε οδηγεί σε μια πιο συναισθηματική πλευρά της κατάστασης αυτής. Ήξερε ότι εγώ μπορούσα να ενώσω τις δύο αυτές πτυχές της ιστορίας, παρόλο που συνήθως οι κωμωδίες έχουν ακριβώς αυτό το πρόβλημα: η συναισθηματική πλευρά είναι κάπως ψεύτικη, βεβιασμένη. Το σενάριο της ταινίας αυτής όμως είχε κάτι το αληθινό και η ερμηνεία του Ντάνι το ενισχύει ακόμη περισσότερο.
Ας μιλήσουμε λίγο για τη σκηνοθεσία. Οι προηγούμενες ταινίες σας ήταν πολύ κομψές εικαστικά και αυτό ισχύει και στον “Αρχιτσιγκούνη”.
Παρόλο που αυτή είναι η πρώτη μεγάλου μήκους κωμωδία που έχω κάνει, γνώριζα ότι η επιτυχία της βασίζεται πάνω από όλα στον σωστό ρυθμό. Συχνά, αυτό που υπογραμμίζει το κωμικό σε έναν διάλογο είναι η σιωπή πριν ή μετά, όχι απαραίτητα το ίδιο το αστείο! Αυτό που με τρομάζει περισσότερο στις ταινίες είναι το να κάνουν “κοιλιά” και για το λόγο αυτό κάνω ταινίες σχετικά σύντομες. Έκανα μια προσπάθεια να το εφαρμόσω αυτό και στον “Αρχιτσιγκούνη”, ενώ φρόντισα επίσης η δράση και η ιστορία να υπαγορεύουν την κίνηση της κάμερας, και όχι το αντίθετο.
Πρέπει φυσικά να μιλήσουμε για τις δύο ηθοποιούς που είναι οι παρτενέρ του Ντάνι Μπουν, ξεκινώντας από τη Λοράνς Αρνέ, η οποία υποδύεται τη ντροπαλή Βαλερί, ένας ρόλος αρκετά διαφορετικός απ’ ό,τι την έχουμε δει να αναλαμβάνει μέχρι σήμερα.
Η Λοράνς είναι καταπληκτική ηθοποιός και για έναν σκηνοθέτη αυτό είναι το μόνο που μετράει: προσλαμβάνεις εξαιρετικούς ηθοποιούς και ξαφνικά όλοι σε θεωρούν καλό σκηνοθέτη! Ήταν τέλεια για τον ρόλο της μουσικού, μου άρεσε πολύ η ιδέα να υποδυθεί μια γυναίκα τόσο εσωστρεφή. Αυτό δίνει στη Λοράνς άφθονο υλικό για να δουλέψει, ενώ είναι ιδανικό έδαφος για κωμωδία. Το δουλέψαμε μαζί αλλά η Λοράνς το εξέλιξε ακόμη περισσότερο.
Από την άλλη, έχουμε την Νοεμί Σμιτ, που υποδύεται την κόρη που αναπάντεχα μπαίνει στη ζωή του πρωταγωνιστή.
Η Νοεμί είναι λίγο μεγαλύτερη από την 17χρονη που υποδύεται αλλά αυτό έφερε ένα ιδιαίτερο βάθος στον χαρακτήρα. Έδωσε αυθορμητισμό και φρεσκάδα στο ρόλο, αλλά και μια πιο σκοτεινή χροιά που έχει να κάνει με κάτι επώδυνο που αποκαλύπεται προς το τέλος της ταινίας. Αλλά το καταπληκτικό είναι ότι η ερμηνεία της καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας κάνει νύξεις για το μυστικό αυτό, ακόμη κι αν δε γνωρίζουμε τι είναι... Αν ξαναδείτε την ταινία, θα το διαπιστώσετε!
Πώς βλέπετε τώρα την πρώτη σας εμπειρία στην κωμωδία; Θα επηρεάσει τις μελλοντικές σας επιλογές;
Ειλικρινά ελπίζω να κάνω κι άλλη κωμωδία μια μέρα αλλά θέλω να κάνω κι άλλα θρίλερ. Στην πραγματικότητα, θέλω γενικά να συνεχίσω να κάνω ταινίες, είναι αυτό που αγαπώ περισσότερο από οτιδήποτε. Μάλιστα, είμαι περισσότερο θεατής παρά σκηνοθέτης: βλέπω ταινίες ανάλογα με το πώς μπορούν να με εμπνεύσουν οι ταινίες αυτές, ανεξάρτητα από το είδος τους. Έτσι θέλω να δουλεύω και ως σκηνοθέτης, αν και ξέρω ότι αυτή η νοοτροπία δεν είναι συνηθισμένη ή και δημοφιλής στη Γαλλία. Θα ήθελα να κάνω ένα γουέστερν, για παράδειγμα, ή μια ταινία για ιππότες. Έχω και μια ιδέα για μια ταινία που έχει να κάνει με επιβίωση στην άγρια φύση, στις χιονισμένες εκτάσεις του Καναδά. Όπως λέει και ο Φρανσουά στο τέλος της ταινίας: “Περιμένετε και θα δείτε!”.
Συνάντηση με τον πρωταγωνιστή ΝΤΑΝΙ ΜΠΟΥΝ
Μπορούμε να πούμε ότι παρόλο που αυτή η ταινία δεν ήταν μέσα στον προγραμματισμό σας, σας έγινε τελικά πολύ αγαπητή;
Ναι, είναι αλήθεια, δεν ήταν μέσα στα σχέδιά μου αρχικά. Είχα διαβάσει μια πρώτη εκδοχή του σεναρίου αλλά δεν είχε το απαραίτητο βάθος ακόμη, ήθελε κι άλλη δουλειά. Έπειτα ο Φρεντ Καβαγιέ ανέλαβε το σενάριο και μου έστειλε τη νέα εκδοχή και μου άρεσε πολύ - τόσο πολύ που σκέφτηκα ότι δεν μπορώ να το απορρίψω! Δεν ήταν εύκολο να το εντάξω στο πρόγραμμά μου, γιατί ετοίμαζα και μια δική μου ταινία, αλλά τα κατάφερα τελικά.
Σε κάποιες στιγμές πάει και πέρα από το συναίσθημα - ο Φρανσουά είναι ενίοτε πολύ σκοτεινός, σχεδόν τρομακτικός.
Ναι, μπορεί να γίνει λίγο ωμός αλλά έτσι είναι η ζωή στη πραγματικότητα και αυτό κάνει την ταινία να μοιάζει τόσο κοντά στο πώς βιώνουμε τα πράγματα όλοι μας. Ο “Αρχιτσιγκούνης” έχει την ίδια βάση με τα παραμύθια: μέσα τους, ανάμεσα στις γραμμές, υπάρχει μια αρκετά δυνατή δραματική σύγκρουση... Νομίζω αυτό ωφελεί πολύ μια κωμωδία.
Αυτό φαίνεται και στην αισθητική προσέγγιση της ταινίας, στα σκηνικά και τον φωτισμό.
Ναι, όλα αυτά ενισχύουν την ιστορία. Ο τρόπος με τον οποίο ο κεντρικός χαρακτήρας έχει διακοσμήσει το σπίτι βασίζεται στο φόβο του. Μη θέλοντας να ξοδέψει χρήματα στον φωτισμό, το σπίτι βλέπει μόνο το φως της μέρας ή τα φώτα του δρόμου το βράδυ, και τα έπιπλα δεν έχουν αλλάξει από τότε που ζούσαν οι γονείς του. Οι παραγωγοί φοβήθηκαν αυτή τη σκοτεινή πλευρά, αφού οι κωμωδίες είναι συνήθως αρκετά πολύχρωμες. Αλλά εγώ αμέσως σκέφτηκα το πόσο θα ωφελούσε την ταινία μια τέτοια αντίθεση, αφού θα έδινε τροφή στην ερμηνεία μου.
Ο Φρανσουά είναι βιολιστής. Χρειάστηκε να μάθετε τα βασικά του πολύπλοκου αυτού οργάνου;
Ναι, φυσικά: την τοποθέτηση των δακτύλων, τον τρόπο με τον οποίο το κρατάς, το πώς το κουρδίζεις.... Είχα μια καταπληκτική δασκάλα που κατάφερε να με κάνει να παίξω. Ήταν σημαντικό για μένα να μάθω να παίζω, και να μη προσποιούμαι απλώς, γιατί το ταλέντο του Φρανσουά είναι αυτό που τον σώζει. Φέρεται μονίμως απαίσια, αλλά έχει αυτό το μεγάλο χάρισμα, αν και η τσιγκουνιά του τον έχει αποτρέψει από το να γίνει πραγματικά σπουδαίος καλλιτέχνης. Το γεγονός ότι ξέρω να παίζω κιθάρα βοήθησε αλλά και πάλι χρειάστηκε πολλή δουλειά από μένα και πολλή υπομονή από την οικογένειά μου!
Ας επανέλθουμε στον σκηνοθέτη: πώς τον είδατε στο γύρισμα, δεδομένου ότι είστε κι εσείς σκηνοθέτης;
Μου αρέσει όταν ο σκηνοθέτης ξέρει πού θέλει να πάει, πού θέλει να με κατευθύνει... Και ο Φρεντ όχι μόνο ήξερε πού ήθελε να πάει, μας πήγε και με μια φοβερή ενέργεια. Στη πραγματικότητα έχει μόνο ένα ελάττωμα: είναι από τη Βρεττάνη και είναι υπερβολικά περήφανος για αυτό! Σοβαρά τώρα, διαβάσαμε αρκετές φορές μαζί το σενάριο και αυτό παγίωσε την συνεργασία μας.
8 ΙΟΥΝΙΟΥ ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ
ΑΠΟ ΤΗ ROSEBUD.21
Δείτε το τρέιλερ: