Κέβιν Σπέισι: «Η Τέχνη πρέπει να ευγνωμονεί τις τράπεζες»

«Και μπορώ μετά βεβαιότητος να το πω, γιατί ένα από τα μεγαλύτερα θέματα που αντιμετωπίζω από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Οld Vic είναι το αν θα έχω τη δυνατότητα να εξακολουθώ να βρίσκω χρήματα για το θέατρο».

Φεβρουάριος του 2011 και ο Κέβιν Σπέισι είναι η μεγάλη ατραξιόν του κινηματογραφικού Φεστιβάλ Βερολίνου. Βρίσκεται εκεί για την προώθηση του «Μargin call», μιας από τις τελευταίες ταινίες του- εξ ου και η συνάντησή του με ένα μικρό γκρουπ δημοσιογράφων από όλον τον κόσμο. Ντυμένος με ένα πολύ απλό γκρι κοστούμι και ένα μάλλον extreme λευκό σκαρπίνι, ο αμερικανός ηθοποιός μοιάζει να έχει κέφια. Αλλωστε το «Μargin call» βρήκε καλή υποδοχή, ενώ ο ίδιος περιμένει με ενθουσιασμό την έναρξη των προβών για τον «Ριχάρδο Γ΄» με σκηνοθέτη τον Σαμ Μέντες. Αυτή θα είναι η τελευταία συνεργασία τους στον κύκλο θεατρικών «Βridge Ρroject».

Η θέση του ως καλλιτεχνικού διευθυντή στο Οld Vic θα μονοπωλήσει σχεδόν την κουβέντα- και ο λόγος είναι η παγκόσμια οικονομική κρίση. «Η ενδιαφέρουσα αντίθεση», συνεχίζει ο ηθοποιός, « είναι ότι σε δύσκολους καιρούς,ακόμη και σήμερα,το θέατρο μπορεί να θριαμβεύσει. Ξέρετε ποια είναι σήμερα η μεγαλύτερη τουριστική ατραξιόν στις ΗΠΑ; Το Μπρόντγουεϊ. Στο West Εnd του Λονδίνου τα εισιτήρια που έκοψαν οι θεατρικές παραστάσεις το 2010 ήταν τα περισσότερα στην ιστορία του! Τι λέει αυτό σε μένα;Λέει ότι ο κόσμος κάνει οικονομίες για να μπορέσει να ζήσει μια θεατρική εμπειρία.Γιατί τη χρειάζεται. Ολοι τη χρειαζόμαστε.Αποτελεί ανάγκη ».

Οι αναφορές του στην οικονομική κρίση και στη σχέση της με τον πολιτισμό συνάδουν με το πνεύμα της ταινίας «Μargin call»: μέσα στον δραματουργικό χρόνο ενός μόλις 24ώρου, η ταινία, σκηνοθετημένη από τον πρωτοεμφανιζόμενο Τζέι Σ. Τσάντορ, ξεσκεπάζει το παρασκήνιο που λαμβάνει χώρα στα ρετιρέ των φωταγωγημένων ουρανοξυστών του Μανχάταν από όπου μια χούφτα άνθρωποι μπορούν να αποφασίζουν για το μέλλον εκατομμυρίων.

Το «Μargin call», όπου ο Σπέισι ηγείται ενός εκλεκτού καστ ηθοποιών- ανάμεσά τους ο Τζέρεμι Αϊρονς και ο Πολ Μπέτανι -, είναι ένα θρίλερ «οικονομίας» που επιστρέφει στα πρώτα στάδια της οικονομικής κρίσης του 2008 και παρακολουθεί την κατάρρευση μιας επενδυτικής εταιρείας. Ο ίδιος υποδύεται το δεξί χέρι του προέδρου της εταιρείας (Αϊρονς), που αντιλαμβάνεται όχι μόνο την καταστροφή, αλλά και το αδιέξοδο. «Είχα πολύ καιρό να παίξω έναν τόσο σημαντικό ρόλο στον κινηματογράφο» λέει ο ηθοποιός « και είχα καιρό να δω μια ταινία που να μιλάει τόσο ωμά για τον οικονομικό εφιάλτη που ζούμε τα τελευταία χρόνια. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι δεν είμαι αισιόδοξος». Πρωταρχικό ρόλο για τη συμμετοχή του στο «Μargin call» έπαιξε το γεγονός ότι ο Σπέισι έχει ταχθεί στην ανεύρεση οικονομικών πόρων για το Οld Vic- απευθυνόμενος στους ανθρώπους που η ταινία πραγματεύεται, δηλαδή τους τραπεζίτες. « Από τη μία πλευρά, λοιπόν, με ενδιέφερε η ανθρώπινη πλευρά του ζητήματος, το πώς ο απλός κόσμος επηρεάζεται από μια οικονομική κρίση όπως αυτή που ζούμε σήμερα, και από την άλλη το πώς επηρεάζονται οι άνθρωποι που είναι άμεσα εμπλεγμένοι ή και υπεύθυνοι ακόμη για την κρίση, όπως ο δικός μου ήρωας στην ταινία».

Ο Σπέισι πάντως πιστεύει ότι η Τέχνη οφείλει να ευγνωμονεί τις τράπεζες. « Χωρίς την Βank of Αmerica, χωρίς την Βarklays, χωρίς τη Μorgan Stanley, χωρίς χρηματοδότες όπως ο Ρίτσαρντ Κέριγκ, ο Φίλιπ Γκριν και ο Ρόμπερτ Ερλ, δεν θα μπορούσα να κάνω τη δουλειά που κάνω στο ΟΙd Vic.Το ίδιο ισχύει και για πολλούς ακόμη πολιτιστικούς οργανισμούς. Στο 70% του χρόνου μου προσπαθώ να πείσω ανθρώπους με κουβάδες χρημάτων ότι αξίζει να τα επενδύσουν στην Τέχνη».

Στο ερώτημα «πώς τα καταφέρνει;» αυτομάτως μεταμορφώνεται. Τα μάτια του λάμπουν, σηκώνει τα χέρια του ψηλά σαν να ποζάρει. «Με λίγο τραγούδι, με λίγο χορό », λέει τραγουδιστά, « όλα μπορούν να γίνουν ». Σοβαρεύει απότομα: « Υπάρχουν δύο τρόποι για να πείσεις. Πρώτον, το καλλιτεχνικό επιχείρημα που, όπως είπα, λέει ότι η Τέχνη είναι ανάγκη όλων μας. Δεύτερον, το οικονομικό επιχείρημα, που είναι πολύ πιο ισχυρό από όσο οι περισσότεροι φαντάζονται ».

Όταν του επισημαίνουν ότι, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, τα έσοδα της τέχνης είναι 3%, εκείνος τους φέρνει το παράδειγμα της South Βank του Λονδίνου η οποία οποιαδήποτε ώρα της ημέρας είναι γεμάτη κόσμο. « Θέτω λοιπόν το πολύ απλό ερώτημα: θα ήταν τόσο γεμάτη η τράπεζα Κυριακή απόγευμα αν δεν υπήρχαν η Τate Μodern,το Βρετανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου, το Shakespear΄s Globe,το Οld Vic,το Νew Vic,το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λονδίνου, το Εθνικό Θέατρο και το Chocolate Factory; Δεν νομίζω. Οι επιχειρήσεις δίπλα σε όλους αυτούς τους οργανισμούς είναι χρυσωρυχεία - τα εστιατόρια, τα ξενοδοχεία, οι επιχειρήσεις ταξί, τα βιβλιοπωλεία. Η Τέχνη φέρνει οικονομία. Επομένως ο πολιτισμός σε όλα τα μεγάλα κέντρα του κόσμου είναι οικονομία. Και δεν με ενδιαφέρει να δω άλλο ένα θηριώδες εμπορικό χωριό χωρίς ίχνος πολιτιστικής αξίας μέσατου. Χάνεται το νόημα».

Ο ζήλος και η αφοσίωση του Κέβιν Σπέισι σε ό,τι αναλαμβάνει είναι παροιμιώδη. Χάρη στο διάσημο όνομά του κατάφερε να κάνει το Οld Vic κερδοφόρα επιχείρηση. Ως καλλιτέχνης, άπαξ και συνδεθεί με κάτι, δεν κάνει ποτέ πίσω. Στο Βερολίνο ανακοίνωσε ότι οι πρόβες τους «Ριχάρδου Γ΄» ξεκινούν τον Μάιο και από τότε ως τον Μάρτιο του 2012 δεν θα μπορεί να κάνει τίποτε άλλο. Η περιοδεία περιλαμβάνει στάσεις σε εννέα πόλεις του κόσμου και έπειτα από ένα σύντομο διάλειμμα (τα ερχόμενα Χριστούγεννα) θα μεταφερθεί στην Ακαδημία Μουσικής του Μπρούκλιν. « Ακόμη και αν ο Ντέιβιντ Λιν επέστρεφε από τους νεκρούς για να μου προτείνει να συνεργαστώ μαζί του, δεν θα μπορούσα να του πω “ναι” » καταλήγει γελώντας.
Πηγή: Βήμα