«Ζητείται ψεύτης»: Η κόρη του Ψαθά αποκάλυψε άγνωστες στιγμές από το πρώτο ανέβασμα της σάτιρας

Γνωρίζατε ότι η Μελίνα Μερκούρη ήταν εκείνη που εμπνεύστηκε για το φινάλε της πολιτικής σάτιρας του Ψαθά «Ζητείται ψεύτης» την ατάκα «Πριτς!», που άφησε εποχή; Οτι η θρυλική Μαρίκα Κοτοπούλη ήταν εκείνη που ανέβασε για πρώτη φορά το έργο τη σεζόν 1953-1954 με sold out παραστάσεις, που έφτασαν τις 200, αριθμός-ρεκόρ για την εποχή; Αλλά και ότι το συγκεκριμένο έργο ήταν το αγαπημένο του δημιουργού του Δημήτρη Ψαθά, καθώς και όλης της οικογένειάς του;

Αυτές και άλλες αποκαλύψεις έκανε στην «Espresso», η Μαρία Ψαθά, με αφορμή την πρεμιέρα του «Ζητείται ψεύτης» στο Παλλάς, στις 15 Μαρτίου, σε απόδοση κειμένου και σκηνοθεσία του Πέτρου Ζούλια.

Η κόρη του πολυγραφότατου χρονογράφου, δημοσιογράφου και θεατρικού συγγραφέα μάς μιλά επίσης για τις συνήθειες του πάτερα της στο γράψιμο και μοιράζεται με τους αναγνώστες μας μια σειρά από παλιές φωτογραφίες με τον Ψαθά και θρυλικούς ηθοποιούς σε διάφορα ανεβάσματα του έργου σε Ελλάδα και εξωτερικό!

«Η Μελίνα Μερκούρη, η οποία ανήκε στο δυναμικό του θιάσου Κοτοπούλη, όταν πρωτοανέβηκε ο “Ψεύτης” ήταν εκείνη που στη δοκιμή του έργου εμπνεύστηκε για το φινάλε του τη ζουμερή ατάκα “Πριτς!”, και επειδή άρεσε στον πατέρα μου αμέσως την υιοθέτησε», είπε και συνέχισε αποκαλύπτοντας λεπτομέρειες από τις συγγραφικές συνήθειες του κορυφαίου Δημήτρη Ψαθά.

Τον πονούσαν τα χείλη του

«Ξυπνούσε χαράματα, στις τέσσερις πέντε το πρωί, για να γράψει τα έργα. Του έβγαινε εύκολα το γράψιμο, αλλά δεν παρουσίαζε ποτέ έργο αν δεν το είχε δουλέψει τουλάχιστον για έναν χρόνο. Διάβαζε τα έργα του, ενώ εμείς κοιμόμασταν, σε τόνο χαμηλό και μου έλεγε η μητέρα μου ότι το πρωί τον πονούσαν τα χείλη του» αναφέρει και προσθέτει για το «Ζητείται ψεύτης»: «Ηταν το αγαπημένο του έργο, όπως και όλης της οικογένειας, και πολλές φορές δανειζόμασταν ατάκες του, όταν θέλαμε κάποιον γνωστό μας να τον χαρακτηρίσουμε ψεύτη ή μπαγαπόντη!»

Όσο για το μεγαλείο του ταλέντου του Ψαθά, η κόρη του Μαρία ανέφερε:

«Το 1995, σε μια εκδήλωση που κάναμε και τιμήσαμε καλλιτέχνες οι οποίοι έχουν ανεβάσει έργα του πατέρα μου, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, που έχει παίξει αρκετές φορές τον “Ψεύτη”, δήλωσε: “Δεν χρειάζεται να περιμένω άλλα 2.000 χρόνια για να πω Αριστοφάνης - Ψαθάς»!

Η κορυφαία πολιτική σάτιρα του Δημήτρη Ψαθά έχει μια εκπληκτική πορεία μέσα στον χρόνο σε Ελλάδα και εξωτερικό. Έχει μεταφραστεί και παιχτεί στις περισσότερες χώρες του κόσμου, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Ρωσία, η Ουκρανία, η Ρουμανία, η Τουρκία κ.α., ενώ, σύμφωνα με το αρχείο της Λένας Κ. Νίτσου, εγγονής του Δημήτρη Ψαθά και επιμελήτριας των έργων του, η θρυλική Μαρίκα Κοτοπούλη ήταν η πρώτη -μαζί με τον καλλιτεχνικό διευθυντή και σκηνοθέτη του θιάσου της Δημήτρη Μυράτ- που ξεχώρισε το έργο, για να το ανεβάσει το 1953-1954 με τον θίασό της, αρχικά στο θερινό Θέατρο Σαμαρτζή και κατόπιν στο χειμερινό «Κοτοπούλη - Ρεξ».

Ενθουσιασμός

Σύμφωνα με την έρευνα της εγγονής του Ψαθά, ύστερα από τέσσερις αποτυχημένες παραστάσεις στο θερινό «Σαμαρτζή», οι Κοτοπούλη, Μυράτ απευθύνθηκαν στον Ψαθά. Ο συγγραφέας τους διάβασε τις πρώτες σελίδες τού -τότε ολοκαίνουργιου- «Ζητείται ψεύτης» και εκείνοι ενθουσιάστηκαν. Απόδειξη για αυτό είναι, σύμφωνα με το αρχείο της κυρίας Νίτσου, όσα έγραψε στη βιογραφία του ο Ντίνος Ηλιόπουλος, που πρωταγωνίστησε στο πρώτο ανέβασμα του έργου -και σε πολλά άλλα στη συνέχεια- στο θέατρο, και βέβαια στον κινηματογράφο, στην ομώνυμη ταινία της Φίνος Φιλμ.

«Επί δυόμισι μήνες, τα καθίσματα του θερινού Θεάτρου Σαμαρτζή δεν είχαν νιώσει την ανθρώπινη ζεστασιά. Ώσπου ξαφνικά ήρθε ο Δημήτρης Ψαθάς. Μας διαβάζει επτάμισι σελίδες από ένα καινούργιο έργο του, το “Ζητείται ψεύτης”. Ο Μυράτ τον διακόπτει και λέει: “Στις γραφομηχανές για ρόλους”» ανέφερε ο σπουδαίος κωμικός μας, προσθέτοντας ότι, για την επιτυχία του έργου, η Μαρίκα Κοτοπούλη τού χάρισε μια ασημένια ταμπακιέρα.

Στο πρώτο ανέβασμα του έργου, τον βουλευτή Φερέκη υποδύθηκε ο Παντελής Ζερβός, τη σύζυγό του η Αννα Συνοδινού και η Ζωή Φυτούση ήταν στον ρόλο της χορεύτριας Πίτσας-Κίτσας, ενώ στους άλλους ρόλους εμφανίστηκαν η Βούλα Ζουμπουλάκη και η Μαρίκα Νέζερ. Σήμερα, στους αντίστοιχους ρόλους θα δούμε τον Γιώργο Παρτσαλάκη, τη Ναταλία Δραγούμη, την Αποστολία Ζώη, ενώ τον «ψεύτη» θα υποδυθεί ο Αλέξης Γεωργούλης.