Χειλάκης: «Αναλαμβάνω την ευθύνη ότι υπάρχουν άλλες 10 οικογένειες που θα ζήσουν από μία ιδέα μου»
Δώδεκα χρόνια μετά την πρώτη του συνάντηση με τον Άμλετ επί σκηνής, ο Αιμίλιος Χειλάκης επιστρέφει σε ένα κείμενο που δεν είναι απλώς θεατρικό έργο, αλλά μια προσωπική πράξη πολιτικής και υπαρξιακής τοποθέτησης.
Στη συνέντευξή του στο ΒΗΜΑgazino, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης μιλά για την ευθύνη του καλλιτέχνη απέναντι στην κοινωνία, τη δύναμη της πράξης σε καιρούς απάθειας και το θέατρο ως έναν ζωντανό οργανισμό που γεννά νόημα – όχι μόνο επί σκηνής, αλλά και πίσω από αυτήν.
Λαμπερή θεατρική πρεμιέρα: Το παθιασμένο φιλί Χειλάκη-Μαξίμου & η σπάνια έξοδος Τσίπρα-Μπαζιάνα
Με τη σύζυγό του Αθηνά Μαξίμου
NDP photo agencyΔώδεκα χρόνια μετά το πρώτο ανέβασμα του «Μόνος με τον Άμλετ», επιστρέφετε στο ίδιο κείμενο. Ποια ανάγκη σας καθοδήγησε;
«Τι με καθοδήγησε; Όλα αυτά που συζητάμε αυτή τη στιγμή. Γιατί μέσα από αυτό το έργο εγώ έρχομαι να προτείνω την πράξη. Να κάνουμε, δηλαδή, κάτι πιο δημιουργικό ως πολίτες. Ξέρετε ποιο είναι το πιο δημιουργικό πράγμα που μπορεί να κάνει ένας πολίτης σήμερα; Να ψηφίσει. Να αναλάβει το θάρρος της γνώμης του. Ακόμα και η ψήφος διαμαρτυρίας είναι μια αρχή — σίγουρα καλύτερη από την απάθεια. Και σας το λέει αυτό κάποιος που από τα 27 έως τα 40 του χρόνια είχε σημαία του την αποχή».
Τι σας έκανε να αναθεωρήσετε;
«Η συνειδητοποίηση ότι αυτή η στάση μου είχε δυναμώσει τις ακραίες φωνές».
Καταλαβαίνω ότι δεν χάνετε την ελπίδα σας. Δεν σηκώνετε ποτέ τα χέρια ψηλά;
«Δεν μπορώ να το κάνω αυτό, γιατί η τέχνη μου είναι δημιουργία κοινωνική. Αλλιώς θα το είχα κλείσει το “μαγαζί” και θα είχα φύγει. Πολλές φορές μού έχει έρθει να το κάνω. Πιστεύω, όμως, ότι υπάρχουν άνθρωποι που σε ακούν, έστω κι αν δεν απαντούν. Έχουν ακούσει όμως.
Δεν πιστεύω ότι το κοινό είναι αυτοί που έρχονται να σε δουν, αλλά εκείνοι που θα έρθουν να σε δουν. Γιατί έχουν ακούσει ότι δεν είμαι κάποιος που κάνει μια παράσταση απλώς για να βιοποριστεί ή για να υπάρχει. Αλλά κάποιος που κάνει μια παράσταση γιατί έχει κάτι να σου πει. Και σε περιμένει να έρθεις να το ακούσεις».
Δεν γίνατε ποτέ ένα “εργοστάσιο” παραγωγής έργων και ρόλων;
«Δεν έγινα. Αν και δηλώνω “παραστασάς”. Θέλω μια παράσταση να γίνει, βρέξει-χιονίσει, για να μπορέσουν να πληρωθούν οι άνθρωποι, να κινηθεί αυτό που λέγεται οικονομία μέσα στο θέατρο. Δεν είναι μόνο αυτό που βλέπετε επί σκηνής. Υπάρχει ένα μικρό χωριό σε μια παράσταση, σε μια περιοδεία, που ζει από αυτό».
Αναλαμβάνετε, δηλαδή, την ευθύνη σας ως “βιτρίνα” μιας παράστασης;
«Βέβαια αναλαμβάνω την ευθύνη μου. Αναλαμβάνω την ευθύνη ότι υπάρχουν άλλες δέκα οικογένειες που θα ζήσουν από μια σκέψη ή μια ιδέα μου. Δεν είμαι λοιπόν μόνος σε μια παράσταση με τον Άμλετ. Είμαι κάποιος άνθρωπος που, έχοντας την ευθύνη του κύρους μου, δημιουργώ χώρο για να μπορούν να υπάρχουν και άλλοι. Το κοινό που θα έρθει, οι άνθρωποι που δουλεύουν μαζί του, οι συντελεστές. Είναι σπουδαίοι. Τους κοιτάζω και λέω: “Τι ωραία που δουλεύουν αυτοί οι άνθρωποι μαζί”. Άρα, μάλλον κι εγώ κάτι καλό κάνω.
Με κάποιον τρόπο, ο ετεροκαθορισμός — που έχει δαιμονοποιηθεί ως έννοια — είναι τελικά η στιγμή που καταλαβαίνουμε τον εαυτό μας. Αν κοιτάξεις τον εαυτό σου μέσα από τα μάτια ανθρώπων που θαυμάζεις, κάτι καταλαβαίνεις. Αν σε θαυμάζουν κι αυτοί, είναι σπουδαίο».